Η ιδρυτική διακήρυξη της "Φιλελεύθερης Συμμαχίας" αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Υποστηρίζουμε τη διεθνή ειρήνη και συνεργασία. Ταυτόχρονα όμως, η διεθνής δημοκρατική κοινότητα δεν μπορεί και δεν πρέπει να μένει απαθής σε γενοκτονίες και άλλες κραυγαλέες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που υφίστανται οι λαοί του τρίτου κόσμου. Στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας οι ανθρωπιστικές επεμβάσεις, όταν είναι αναγκαίες, δεν θα πρέπει να θεωρούνται κατάργηση της εθνικής κυριαρχίας, αλλά αποκατάστασή της προς όφελος των ανθρώπων που υποφέρουν. Έτσι, ένα κράτος που παραβιάζει με αποτρόπαιες πράξεις τη συμβίωση των πολιτών του, δεν δικαιούται να προβάλλει την εθνική του κυριαρχία και η διεθνής κοινότητα έχει καθήκον να επέμβει για να διασώσει τους πολίτες που κινδυνεύουν με βάση το διεθνές δίκαιο και τους μηχανισμούς που αυτό προβλέπει. Για την ελευθερία και την ασφάλεια της Ευρώπης και για την ειρήνη στον κόσμο απαιτείται κοινή εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνεργασία, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, με τα μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας και ιδίως τις ΗΠΑ.
Κάποιοι φίλοι έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για τις θέσεις αυτές - ειδικά αυτό το "ιδίως τις ΗΠΑ" δεν τους πολυάρεσε. Δεν σκοπεύω να παρουσιάσω τα επιχειρήματά τους στο αρχικό post, επειδή οι ίδιοι μπορούν να τα διατυπώσουν με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια και ενάργεια (και τους καλώ να το κάνουν!). Εσείς τι πιστεύετε;
The Mini-Biographies in Roberto Caro's The Power Broker
-
Robert Caro's seminal biography of Robert Moses, titled "The Power Broker",
spans many decades and covers New York City's political life for most of
the 20...
7 years ago
3 comments:
Για να βοηθήσω και το διάλογο, κάποιες ενδεικτικές ερωτήσεις:
1. Είναι σωστό να δεσμευόμαστε ότι θα συνεργαζόμαστε με ένα συγκεκριμένο κράτος ες αεί;
2. Στο μεγάλο ζήτημα: κυριαρχία vs. ανθρώπινα δικαιώματα τι απαντάμε; Νομιμοποιείται (και αν ναι, από ποιο σημείο και μετά ή με ποιες διαδικασίες) να επέμβει σε ένα κυρίαρχο κράτος, ώστε να προστατεύσει τους κατοίκους του (ή και ξένους που έτυχε να διαμένουν σ' αυτό) από την παραβίαση ακόμη και στοιχειωδών δικαιωμάτων τους; Νομιμοποιείται να λαμβάνει ηπιότερα μέτρα, όπως οι οικονομικές κυρώσεις;
3. Πρέπει να παίξει ρόλο στη θέση μας το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πολύ ισχυρές, στρατιωτικά και οικονομικά; Εάν η ισορροπία αλλάξει προς όφελος, λ.χ., της Κίνας, θα πρέπει αντίστοιχα να αλλάξει και η δική μας στάση;
4. Μας ενδιαφέρει η εσωτερική κατάσταση των συμμάχων μας; (Παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εσωτερικό τους;)
Αναμένω με ενδιαφέρον τη συμμετοχή σας.
Πολύ καίριο του σχόλιο του p=np, θέτει κάποια πολύ βασικά ζητήματα. Νομίζω όμως ότι δεν ερμηνεύει σωστά τη λέξη "απαιτείται". Οπωσδήποτε δεν έχει την έννοια ότι οι συντάκτες του κειμένου "απαιτούν" συνεργασία με τις ΗΠΑ κ.ο.κ.- αν αντικατασταθεί η λέξη "απαιτείται" από τη φράση "είναι απαραίτητη" (ενν. για την ελευθερία και την ασφάλεια της Ευρώπης και για την ειρήνη στον κόσμο), η οποία νομίζω ότι περισσότερο αποδίδει αυτό που θέλησαν να εκφράσουν οι συντάκτες της προκήρυξης, θα συμφωνήσει περισσότερο;
Φοβάμαι πάρα πολύ ότι έχει απόλυτο δίκαιο στο σχόλιο για την (μη) κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική. Παρ' ότι δύσκολα μπορεί να πει κανείς ότι η ενιαία ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική δεν θα είναι, τελικώς, επωφελής στο μέσο μέλλον για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., παρά τις διαφορές στην παράδοση, την οικονομική δομή τους κ.λπ., εν τούτοις βραχυπρόθεσμες (θάλεγα έως και μυωπικές) θεωρήσεις των πραγμάτων όχι μόνον από πολιτικούς, αλλά και από τους ίδιους τους ευρωπαίους πολίτες καθιστούν την προοπτική της, αν όχι ουτοπική, οπωσδήποτε πάντως ελάχιστα πιθανή στο προσεχές μέλλον.
Σε σχέση με ΗΠΑ και ΟΗΕ: νομίζω ότι η ίδια η διακήρυξη προτάσσει τον ΟΗΕ, αφού τη συνεργασία με τις ΗΠΑ την εννοεί μόνο εντός του πλαισίου του ΟΗΕ: δηλαδή αναγνωρίζουμε (και ο p=np) τη στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ. Κατ' αρχήν είναι επωφελές να συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιο είναι το όριο της συνεργασίας αυτής; Η τήρηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου, στα πλαίσια του ΟΗΕ. Όπως βλέπω διατυπωμένη τη διακήρυξη φαίνεται να ζητείται η συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις ΗΠΑ, αλλά όχι όσο αυτές κινούνται εκτός ΟΗΕ. Είναι αυτό ουτοπικό; Με την παρούσα κυβέρνηση των ΗΠΑ, μάλλον. Αφελής όμως η προσδοκία να αλλάξει αυτό στο μέλλον, όπως αναφέρει ο p=np;
Νομίζω, επίσης, ότι κακώς θέτει τον επιθετικό προσδιορισμό "στρατιωτική" στη μορφή της συνεργασίας, γιατί δε νομίζω από το κείμενο της διακήρυξης να προκύπτει κάτι τέτοιο. Η συνεργασία στην εξωτερική πολιτική μπορεί να ασκηθεί σε πολλά επίπεδα, από τη σύμπλευση στα όργανα διεθνών οργανισμών (βλ. συμμετοχή της Ελλάδος και άλλων κρατών της Ε.Ε. στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ) μέχρι ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες (δεν εννοώ κατ' ανάγκην στρατιωτικές επεμβάσεις).
[Το ζήτημα των επεμβάσεων για ανθρωπιστικούς λόγους, παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.λπ. είναι μια εντελώς διαφορετική συζήτηση, που μπορεί να γίνει και σε άλλο post, τώρα που το σκέφτομαι. Θα το δούμε προσεχώς. Προσωπικά δεν έχω εντελώς κατασταλαγμένη άποψη.]
Ως προς αυτό το "ιδίως τις ΗΠΑ": Θα προτιμούσατε, p=np και υπόλοιποι σχολιαστές, να λείπει το "ιδίως" ή οποιαδήποτε αναφορά στις ΗΠΑ; Πιστεύετε ότι αδικεί το κείμενο, κατά τα λοιπά; Υποθέτω ότι η αναφορά έγινε, επειδή οι συντάκτες έκριναν ότι στην Ελλάδα, λόγω του γνωστού αψυχολόγητου αντιαμερικανισμού (που τον αντιδιαστέλλω εντελώς σε σχέση με τα πολύ συγκεκριμένα επιχειρήματα που προέβαλε ο p=np), θέλησαν να δείξουν ότι αναγνωρίζουν την ιδιαίτερη ισχύ των ΗΠΑ και ότι η συνεργασία τους είναι ιδιαιτέρως απαραίτητη για την εμπέδωση της διεθνούς ειρήνης. Αντιστρόφως: εάν οι ΗΠΑ κινούνται ανεξέλεγκτες, η διεθνής ειρήνη κινδυνεύει (αντιλέγει κανείς σ' αυτό;). Πώς μπορούν να ελεγχθούν; Όχι, κατ' ανάγκην, με στρατιωτικά μέσα, αλλά κυρίως με οικονομικής μορφής πιέσεις. Δεν είναι πανίσχυρες και παντοδύναμες στο βαθμό που να μπορούν να αγνοούν για πάντα τις άλλες χώρες στη γη και ιδίως ένα ισχυρό οικονομικό μπλοκ, όπως την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τέλος, το κείμενο δεν ομιλεί περί προσκολλήσεως της Ελλάδος με τις ΗΠΑ ή συμμαχίας της με αυτές. Απλώς θέτει ένα όραμα διεθνούς ειρήνης, με πυλώνες μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση (με άσκηση κοινής εξωτερικής πολιτικής) και το ΝΑΤΟ. Έτσι το αντιλαμβάνομαι προσωπικά, δηλαδή, ως όραμα και όχι "απαίτηση" για προσκόλληση στις ΗΠΑ και δη μόνιμη. Και, ως φιλελεύθεροι, πιστέψτε με ότι ανήκουμε στους πιο έντονους επικριτές των αντι-φιλελεύθερων πολιτικών που ασκούνται στο εσωτερικό των ΗΠΑ αυτή τη στιγμή, καθώς και των επεμβάσεων που κάνουν κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου (πού να δείτε τι γράφει το φιλελεύθερο think tank της Washington, Cato Institute - www.cato.org, οι αμερικανοί ομοϊδεάτες μας).
'Ενα σημείο το οποίο δεν καταλαβαίνω είναι γιατί είναι τόσο ουτοπική η κοινή ευρωπαϊκή πολιτική σε κάποια θέματα, ακόμα και σε θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής. Π.χ. τα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα της Ρουμανίας και της Φινλανδίας δεν είναι τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, όσο τα συμφέροντα της Αλάσκας από αυτά της Χαβάης (για να φέρω ένα ακραίο παράδειγμα). Γιατί ο κάτοικος της Β. Ντακότας βάζει νερό στο κρασί του για τον κάτοικο της Ν. Ντακότας ενώ ο Δανός δεν το κάνει ποτέ για τον Σουηδό; Μήπως είναι θέμα συνείδησης η οποία καλλιεργήθηκε επί δεκαετίες; (και η οποία στο κάτω-κάτω είναι 100% μέσα στο μυαλό μας)
Εκτός αυτού, το ότι η Ισπανία και η Βρετανία ακολούθησαν τις Η.Π.Α. στο Ιράκ, (δεν είναι τυχαίο πως και οι δύο χώρες έχουν εσωτερικό πρόβλημα τρομοκρατίας, όπως την εννοούν οι ίδιοι τουλάχιστον) μπορεί να είναι αντίθετο με την επικρατούσα (αλλά όχι κοινή) στρατηγική της Ε.Ε., αλλά δεν είναι αυτό το οποίο είχαμε συνηθίσει μέχρι τότε. Αυτό που είχαμε συνηθίσει μέχρι τότε ήταν ολόκληρη η Δυτική Ευρώπη να ακολουθεί τις Η.Π.Α. χωρίς δεύτερη κουβέντα. Τότε που υπήρχε κοινή πολιτική, αλλά δεν ήταν ευρωπαϊκή.
Όσον αφορά το "ιδίως τις Η.Π.Α." συμφωνώ ότι δεν ήταν απαραίτητο, αλλά λέει πολλά για τον τόπο και τον χρόνο ίδρυσης του κόμματος. 'Ισως μία καλύτερη διατύπωση θα ήταν "επιδιώκουμε συνεργασία με όσες χώρες μπορούν και θέλουν να συνεργασθούν ακόμα και με χώρες προς τις οποίες είμαστε δικαίως ή αδίκως αρνητικά προκατειλημμένοι όπως οι Η.Π.Α.". Με το ίδιο πνεύμα που θα λέγαμε στους οπαδούς της Εθνικής Ομάδας ποδοσφαίρου να είναι κόσμιοι "ιδίως σε αγώνες με την Τουρκία".
Post a Comment