Wednesday, January 31, 2007

Αγώνας, αγώνας, αγώνας διαρκείας

... είναι η απάντηση στην Υπουργό Παιδείας.

Και πώς εξειδικεύεται ο αγώνας; Με πορείες, καταλήψεις, εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, ακόμη και με καταστροφές. Κατεβαίνουμε στους δρόμους και νομίζουμε ότι κάτι κάνουμε. Ξέρουμε ότι, αν τα πράγματα σκουρήνουν, θα καταφύγουμε στο χώρο του Πανεπιστημίου, όπου δεν μπορεί να μας αγγίξει κανείς. Θυσιάζουμε κυρίως ξένα αγαθά στον "αγώνα" μας αυτόν - τη δυνατότητα των άλλων να μετακινηθούν ή να κάνουν μάθημα (ή να εξετασθούν/ να λάβουν το πτυχίο τους). Αλλά νομίζουμε ότι έτσι αλλάζουμε τον κόσμο - αυτό μας γεμίζει, μας κάνει να νοιώθουμε σπουδαίοι. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του "αγώνα" αυτού είναι η μαζικότητα - όχι πως η συμμετοχή στις αγωνιστικές εκδηλώσεις είναι μαζική, αλλά έτσι παρουσιάζεται κι έτσι έχει το νόημά της, συμμετέχουμε στο λαό που ορθώνει το ανάστημά του στην κατεστημένη εξουσία, τον κυρίαρχο λαό που οφείλουν να σέβονται οι κυβερνώντες, συχνά κρυβόμαστε στην ανωνυμία που μπορεί να μας προσφέρει η μάζα (στις σπάνιες, πλέον, περιπτώσεις, που υπάρχει περίπτωση να ζητηθεί ευθύνη για κάποιο αδίκημα που διαπράχθηκε κατά τη διάρκεια των "αγώνων"). Αγώνας χωρίς ουσιαστική προσπάθεια, χωρίς θυσία, χωρίς, έστω, διακινδύνευση, το σπουδαιότερο χωρίς ευθύνη. Από ποιους έχει ζητηθεί ο λόγος για τις καταστροφές υλικών, την ταλαιπωρία που υφίστανται συνάνθρωποί μας, την κατεστραμμένη καριέρα του φοιτητή που δεν μπόρεσε να λάβει εγκαίρως το πτυχίο του.

Υπάρχει όμως κι άλλος αγώνας, ο πραγματικός, αυτός που κάνουν καθημερινά πολλοί άνθρωποι, κάποιοι από αυτούς και αναγνώστες της στήλης. Είναι η προσπάθεια που καταβάλλουν να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους στη δουλειά τους, στις σπουδές τους, στις σχέσεις τους με τους συνανθρώπους τους. Είναι αγώνας, ο οποίος οδηγεί σε καθημερινές εξετάσεις, είτε ακαδημαϊκές, είτε επαγγελματικές, είτε ανθρώπινες. Και έχει αγωνία, η οποία εκτείνεται από την αναζήτηση της ποιότητας της δημιουργίας (και μόνο δευτερευόντως του υψηλού βαθμού) μέχρι την εξασφάλιση του επιουσίου και την πληρωμή των λογαριασμών, την επιβίωση σ' ένα ξένο και, ενίοτε, εχθρικό περιβάλλον, την αντιμετώπιση αντιξοοτήτων αναμενόμενων και αναπάντεχων. Και ο έλεγχος, οι εξετάσεις, πολλές φορές δεν γίνεται από άλλους, αλλά από τους ίδιους τους αγωνιστές - αυτούς που θα χάσουν τον ύπνο τους αν η εργασία δεν ήταν καλή, αν οι πελάτες δεν προσήλθαν, αν ο μισθός δεν αυξήθηκε.

Ίσως κάποιοι από τους αναγνώστες αναγνωρίσουν τον εαυτό τους στους αγωνιστές αυτούς - τους αφιερώνω με απέραντο σεβασμό τη δημοσίευση αυτή. Και τους εύχομαι, όσο πιο δυνατά μπορώ να ευχηθώ, να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους.

Tuesday, January 30, 2007

Ένα πολύ αξιόλογο ιστολόγιο

Έχει χαθεί η τέχνη της γραφής; Έχουν εκλείψει αυτοί που όταν γράφουν ακόμη και πρόζα, ακόμη και κείμενα που αναφέρονται στην καθημερινότητα, καταφέρνουν να κάνουν τους αναγνώστες να νοιώσουν - πώς να το πω; - να αποκτήσουν την αίσθηση ότι διαβάζουν ποίηση, ότι κινούνται σε ένα άλλο επίπεδο, όπου η ομορφιά του κειμένου, η ροή της γλώσσας του συγγραφέα, η επιλογή των λέξεων και των εννοιών τους χαρίζουν ένα αίσθημα ικανοποιήσεως ανεξήγητο; Η απάντηση, όσον με αφορά, είναι πως όχι- σίγουρα εξακολουθούν να υπάρχουν τέτοια κείμενα.

Ωστόσο, πρέπει να ομολογήσω ότι νοιώθω ιδιαιτέρως τυχερός που ένας πολύ αγαπητός φίλος, ο Αλέξανδρος, έχει την ικανότητα να μας χαρίζει τέτοια κείμενα. Διαβάστε τα εδώ. Αν σας αρέσουν, και θέλετε να του ζητήσετε να γράφει πιο συχνά, στείλ'τε μου το σχετικό σχόλιο - μετά πολλής χαράς θα του το προωθήσω.

Sunday, January 28, 2007

Η Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του ΚΚΕ και το άρθρο 16

Διαβάστε αυτή την καταπληκτική ανάλυση! Δεν υιοθετώ τα όσα αναφέρει σχετικά με την πάλη των τάξεων, αλλά πραγματικά λέει κάποια πράγματα με τ' όνομά τους.

Thursday, January 25, 2007

Οι καταλήψεις και η νομιμότητα

Αφού, λέει, η κατάληψη γίνεται με απόφαση της συνέλευσης των φοιτητών, ουδείς φοιτητής δικαιούται να ζητήσει να προσέλθει για μάθημα ή για εξέταση. Γίνεται, μάλιστα, συζήτηση για το αν οι συνελεύσεις που αποφασίζουν για τις καταλήψεις συγκαλούνται κανονικά, έχουν απαρτία κ.λπ. (καθώς είναι γνωστή η τακτική κάποιων παρατάξεων να "κηρύσσουν" αυτοβούλως συνελεύσεις κάθε ημέρα, μέχρι να βρεθεί μια, η οποία θα ψηφίσει για κατάληψη). Δηλαδή εάν η πλειοψηφία των φοιτητών αποφασίσει, με νόμιμη σύγκληση της συνελεύσεως του αντίστοιχου συλλόγου φοιτητών, να γίνει κατάληψη, η κατάληψη νομιμοποιείται.

Αυτή η συζήτηση (περί νομίμων και παρανόμων συγκλήσεων, απαρτίας κ.λπ.) είναι εντελώς εκτός θέματος. Η κατάληψη δεν μπορεί να γίνει δεκτή, όσοι κι αν την υποστηρίξουν, για μερικούς βασικούς λόγους:
1. Ακαδημαϊκή ελευθερία, την οποία εγγυάται και το Σύνταγμα, σημαίνει ελευθερία να διδάξεις και να διδαχθείς και να ερευνήσεις. Ένα δικαίωμα που κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα δεν μπορεί να υπόκειται σε πλειοψηφική έγκριση. Και ένας φοιτητής να θέλει να κάνει μάθημα και ένας καθηγητής να διδάξει, όλες οι πλειοψηφίες του κόσμου δεν μπορούν να του στερήσουν νομίμως αυτό το δικαίωμα.
2. Τα Α.Ε.Ι. είναι αυτοδιοικούμενα και έχουν θεσμούς, οι οποίοι λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τη λειτουργία τους. Στους θεσμούς αυτούς δεν περιλαμβάνεται η συνέλευση των φοιτητών - ο ρόλος των φοιτητών στη διοίκηση του πανεπιστημίου είναι σημαντικός (ίσως και περισσότερο από όσο χρειάζεται) στο βαθμό που εκλέγουν μεγάλο αριθμό μελών της συγκλήτου του πανεπιστημίου και εκλέκτορες στις αποφάσεις για εκλογές σε κρίσιμα αξιώματα της πανεπιστημιακής αυτοδιοικούμενης κοινότητας.
3. Σε κάθε περίπτωση τα Α.Ε.Ι. είναι δημόσια και λειτουργούν με χρήματα του ελληνικού λαού. Είναι ηθικώς ανομιμοποίητος όποιος θυσιάζει αγαθά που δεν είναι δικά του, αλλά που του τα παραχωρούν άλλοι, προκειμένου να προβάλει τις απόψεις του.
4. Στο κάτω-κάτω οι καταλήψεις συνιστούν ποινικό αδίκημα: η παρεμπόδιση της εισόδου στο πανεπιστήμιο προς όποιον τη δικαιούται συνιστά παράνομη βία. Όσες συνελεύσεις και να γίνουν, όσες πλειοψηφίες κι αν συγκεντρωθούν, ο ποινικός χαρακτήρας μιας τέτοιας ενέργειας δεν εξαλείφεται - και, βέβαια, αποφάσεις που είναι αντίθετες με το νόμο είναι άκυρες.

Wednesday, January 24, 2007

Πανεπιστημιακό άσυλο - βία στη βία της εξουσίας

Το ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου, που καθιερώθηκε νομοθετικά με το ν. 1268/1982, έχει επανέλθει στην επικαιρότητα, με αφορμή την όλο και πιο συχνή κατάχρησή του από φοιτητές και εξωπανεπιστημιακούς, η οποία καθίσταται δυνατή και με την ανοχή των πανεπιστημιακών αρχών, στις οποίες ανατίθεται η κρίση για την κατά περίπτωση άρση του.

Η έννοια του πανεπιστημιακού ασύλου, ωστόσο, είναι εξ υπαρχής στρεβλή. Υποτίθεται ότι το πανεπιστημιακό άσυλο (= η απαγόρευση στις αστυνομικές δυνάμεις να επέμβουν αυτοβούλως στο χώρο του πανεπιστημίου, εκτός αν διαπράττονται αδικήματα κατά της ζωής ή κακουργήματα) καθιερώθηκε, προκειμένου να προστατευθεί η ελευθερία της έρευνας, της ακαδημαϊκής συζήτησης και της εκφράσεως γνώμης εντός των ορίων του. Όμως και μόνη ο οριοθέτηση αυτή είναι εντελώς προβληματική: υπονοεί ότι υπάρχουν περιοχές στην ελληνική επικράτεια, στις οποίες δεν επικρατεί πλήρως ελευθερία της εκφράσεως, έστω κι αν καθιερώνεται ρητώς για όλους στο Σύνταγμα - ότι υπάρχει δυνατότητα να επέμβουν οι αστυνομικές δυνάμεις εναντίον νόμιμης εκδηλώσεως κάποιων θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των πολιτών. Αν όντως ίσχυε κάτι τέτοιο, θα παραδεχόμασταν ότι στην Ελλάδα η προστασία της ελευθερίας της γνώμης είναι προβληματική. Δηλαδή αν θέλω να πω κάτι, το οποίο θα δυσαρεστήσει την εξουσία (αλλιώς γιατί να στείλει την αστυνομία να μ' εμποδίσει;), πρέπει να εισέλθω στο χώρο του πανεπιστημίου, αλλιώς κινδυνεύω;

Αντιθέτως, ένα από τα βασικά καθήκοντα της αστυνομίας είναι να διασφαλίζει, μεταξύ των άλλων, στους πολίτες τη δυνατότητα να ασκήσουν τα συνταγματικά τους δικαιώματα, χωρίς να μπορεί να τους παρεμποδίσει διά της βίας κάποιος που διαφωνεί - το κράτος έχει το μονοπώλιο της νόμιμης ασκήσεως βίας. Με άλλα λόγια, αν πω κάτι που δεν είναι δημοφιλές, δεν μπορεί οποιοσδήποτε διαφωνεί να κινηθεί εναντίον μου και να ασκήσει βία διότι με προστατεύουν οι κρατικοί μηχανισμοί, μεταξύ των οποίων και η αστυνομία, η οποία και οφείλει να επέμβει αν την καλέσω σε μια τέτοια περίπτωση.

Κοντολογίς, είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει άσυλο, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να εμποδίσει κάποιον είτε να προχωρήσει με την επιστημονική του έρευνα, είτε να διατυπώσει δημοσίως τις απόψεις του, όσο δημοφιλείς ή όχι είναι. Η απουσία της αστυνομίας δεν έχει προσθέσει κάτι στην (ούτως ή άλλως καρκινοβατούσα, σε γενικές γραμμές, στα ελληνικά πανεπιστήμια) επιστημονική έρευνα ή τον ελεύθερο διάλογο. Αντιθέτως, σε αρκετές περιπτώσεις η έρευνα αυτή έχει εμποδισθεί, είτε διά της καταστροφής μηχανημάτων (αγορασμένων με χρήματα του δημοσίου ταμείου, δηλαδή εξόδοις των φορολογουμένων) είτε διά της παρεμποδίσεως, μέσω των καταλήψεων, του μαθήματος ή της λειτουργίας των πανεπιστημιακών τμημάτων είτε με άλλες μορφής ασκήσεως βίας.

Όσοι παρεμποδίζουν την έρευνα, την ελεύθερη έκφραση γνώμης κ.λπ. με τη βία κάνουν κάτι τέτοιο εκ του ασφαλούς, αφού ο κρατικός μηχανισμός δεν μπορεί να επέμβει. Αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου είναι ότι στο πανεπιστημιακό άσυλο, ελλείψει δυνατότητας επεμβάσεως των αστυνομικών δυνάμεων, μπορεί να επιβληθεί οποιοσδήποτε είναι διατεθειμένος να ασκήσει περισσότερη ή χειρότερης μορφής βία. Να μην επεκταθούμε στην πλήρη κατάργηση ακόμη και των προσχημάτων από αναρχικούς, οπαδούς αθλητικών ομάδων κ.λπ., οι οποίοι συγκρούονται με την αστυνομία και, καταδιωκόμενοι, εισέρχονται στους χώρους του πανεπιστημίου, όπου και βρίσκουν ασυλία, εν ονόματι της ελευθερίας της ακαδημαϊκής έρευνας.

Βέβαια, πολλοί θα πουν, ο νόμος παρέχει τους μηχανισμούς για να αποτραπούν τέτοιες καταχρήσεις (επιτροπές ασύλου κ.λπ.), απλώς "δε λειτουργούν σωστά" (όπως όλα τα αποτυχημένα συστήματα, από τον υπαρκτό σοσιαλισμό μέχρι την κρατική Ολυμπιακή αεροπορία, για τα οποία πάντοτε διατυπώνεται η άποψη ότι θα διορθωθούν από μια πιο φωτισμένη κυβέρνηση/ διοίκηση). Δηλαδή όταν καταστρέφεται περιουσία του ελληνικού λαού (ακόμη και ιδιωτική περιουσία, όπως τα αυτοκίνητα που τυχαίνει να είναι σταθμευμένα στο χώρο του πανεπιστημίου), όταν πολλοί καθηγητές και φοιτητές παρεμποδίζονται να προσέλθουν και να κάνουν μάθημα, όταν καταδιωκόμενοι οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων καταφεύγουν στο χώρο του πανεπιστημίου, αφού τον έχουν χρησιμοποιήσει και ως χώρο εφόρμησης (όπως έγινε πρόσφατα με την καταστροφή του Μουσείου Αθλητισμού), εναπόκειται στην πλήρη διακριτική ευχέρεια (καθώς δεν υπάρχει κάποιας μορφής έλεγχος στις αποφάσεις τους) των μελών που απαρτίζουν την επιτροπή ασύλου να κρίνουν εάν επιτρέπεται να επέμβει η αστυνομία και να εμποδίσει τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων; Ή, αλλιώς, εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κάποιων προσώπων (όποια κι αν είναι αυτά) η εφαρμογή των νόμων της Ελληνικής Πολιτείας στο χώρο του Πανεπιστημίου;

Ας σκεφθούμε πώς θα είναι η κατάσταση εάν τυχόν καταργηθεί το πανεπιστημιακό άσυλο. Ποιας προστασίας θα στερηθεί η ακαδημαϊκή κοινότητα; Της προστασίας απέναντι σε πράξεις αυθαιρεσίας εκ μέρους των αστυνομικών δυνάμεων; Μα η προστασία αυτή παρέχεται σε όλους τους πολίτες από το Σύνταγμα και μια σειρά από νόμους, οι οποίοι ορίζουν ότι δεν μπορεί να επέμβει αυθαίρετα η αστυνομική δύναμη, εάν δεν διαπράττεται ή έχει διαπραχθεί ποινικώς κολάσιμο αδίκημα. Εξ αντιδιαστολής προκύπτει για ποιους λειτουργεί το πανεπιστημιακό "άσυλο" και γιατί πρέπει να καταργηθεί αμέσως και χωρίς όρους.

Sunday, January 21, 2007

Ο Τάκις Ζιώγας και το αμερικανικό όνειρο

Η παρούσα καταχώρηση είναι αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στον αγαπητό φίλο Τάκι Ζιώγα (του οποίου το πρωινό μας είχε απασχολήσει άλλη φορά).

Ο Τάκις (κατά κόσμον Ιωάννης) Ζιώγας είναι, για όσους τυχόν δεν τον ξέρουν, πτυχιούχος της Κλασσικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ. (Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλολογίας) και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδικεύσεως από το ίδιο πανεπιστήμιο. Επίσης είναι διπλωματούχος στο Βιολί από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο περίφημο Πανεπιστήμιο Cornell, όπου και ετοιμάζεται να ξεκινήσει την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής (μέχρι τώρα έκανε όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα, τα οποία προαπαιτούμενα για τη συγγραφή της διατριβής).

Η επιλογή του Cornell έγινε από τον ίδιο τον Τάκι Ζιώγα, καθώς το βιογραφικό του, οι εργασίες που παρουσίασε αλλά και η άριστη εντύπωση που έκανε στους καθηγητές των Πανεπιστημίων που του πήραν συνέντευξη, είχαν ως αποτέλεσμα να του γίνουν προσφορές και από το Cambridge, το πανεπιστήμιο του Wisconsin και άλλα πανεπιστήμια με διάσημα τμήματα Κλασσικών Σπουδών.

Το αποτέλεσμα της σκληρής και συστηματικής του δουλειάς ήταν να μπορέσει να συνεχίσει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο της επιλογής του και να ανοίγεται μπροστά του λαμπρή ακαδημαϊκή καριέρα. Το "αμερικανικό όνειρο", που βασίζεται στην υπόθεση ότι, αν δουλέψεις, θα κερδίσεις και ανάλογα, βρίσκει στον Τάκι Ζιώγα την επιβεβαίωσή του.

Οι φίλοι του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό τον παραδεχόμαστε, τον χαιρόμαστε και του ευχόμαστε, μέσα από την καρδιά μας, να συνεχίσει τις επιτυχίες του, να τον καμαρώσουμε σε σπουδαίες ακαδημαϊκές θέσεις και να εξακολουθήσει να επιβραβεύεται η άοκνη προσπάθειά του.

Στατιστική

Πιστοί αναγνώστες αυτού του ηλεκτρονικού ημερολογίου! Αν θέλετε να δείξετε την παρουσία σας, απλώς στείλ' τε ένα σχολιάκι. Θα είναι ευπρόσδεκτο, ό,τι περιεχόμενο και νάχει.

Saturday, January 20, 2007

Μεταφορά στο νέο Blogger

Αυτή είναι η πρώτη δημοσίευση από το νέο Blogger. Στους αναγνώστες, που τους έλειψαν οι δημοσιεύσεις μου, υπόσχομαι να προσπαθήσω (και όχι να επιτύχω!) να είμαι πιο συνεπής στις μελλοντικές καταγραφές. Να στείλω τους χαιρετισμούς μου στον Αλέξανδρο, ο οποίος διαπρέπει στο Βερολίνο. Μιλήσαμε πριν από λίγο στο τηλέφωνο και χάρηκα πάρα πολύ που τον άκουσα.