Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης, οι οποίες έλαβαν τη μορφή κατατεθειμένων νομοσχεδίων στη Βουλή που διαλύθηκε πρόωρα, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: μοιράζουν χρήμα. Πολύ χρήμα. Χρήμα που προέρχεται από το δημόσιο ταμείο, το οποίο πηγαίνει σε κατηγορίες ανθρώπων, οι οποίοι το "δικαιούνται" (εξαιρώ την έναρξη μεταβίβασης έστω και μέρους της συντάξεως δημοσίου υπαλλήλου που πέθανε στη σύζυγό του, όταν και η ίδια είναι συνταξιούχος του Δημοσίου - πρόκειται για μεγάλη αδικία, η οποία κάπως επανορθώνεται).
Γιατί το "δικαιούνται" όμως; Κανείς δεν το εξετάζει αυτό. Στην περίπτωση των συντάξεων του δημοσίου που μόλις ανέφερα, το δικαιούνται οι οικογένειες, από τις οποίες γινόταν διπλές κρατήσεις για σύνταξη, αλλά κατέληγαν μόνο με μια σύνταξη. Οι υπόλοιποι; Από πού κι ως πού κάποιος, ο οποίος αποφασίζει να κάνει τρίτο παιδί (και το ίδιο ισχύει και για το τέταρτο κ.λπ.) να δικαιούται παροχές από το κράτος; Οι παρουσιαστές, όπως ο κ. Αυτιάς ή ο κ. Παπαδάκης, κόπτονται για την αδικία που υφίστανται οι "χαμηλοσυνταξιούχοι" - δεν μνημονεύουν, όμως, ότι οι άνθρωποι αυτοί κατέβαλαν ελάχιστες εισφορές στο ασφαλιστικό σύστημα. Επίσης κόπτονται για τη διατήρηση του δικαιώματος γυναικών που έχουν ανήλικα τέκνα να βγαίνουν στη σύνταξη από τα 50 τους - και να λαμβάνουν πλήρη σύνταξη! (με δικαστικές αποφάσεις, ήδη από το 1993, και οι άνδρες δικαιούνται να ζητήσουν το ίδιο) - δηλαδή να δίνει κάποιος εισφορές για 20 χρόνια και να λαμβάνει σύνταξη, η οποία να μπορεί να μεταβιβάζεται και σε επόμενες γενεές, και να διαρκεί συνολικά 50 χρόνια. Το "δικαιούνται", σύμφωνα με τους παρουσιαστές των πρωινών εκπομπών (αρωγός των οποίων είναι και ο Επίκουρος Καθηγητής Εργασιακών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο - και όχι Καθηγητής Εργατικού Δικαίου σε κάποια Νομική Σχολή - κ. Αλέξιος Μητρόπουλος, νομικός σύμβουλος της ΓΣΕΕ και τέως μέλος του ΔΗΚΚΙ). Όπως και δικαιούνται να βγαίνουν στη σύνταξη όσοι κλείνουν τα 50 σε νομούς με υψηλή ανεργία!
Προσοχή - δεν εννοώ ότι πρέπει να καταργηθεί η έννοια του κράτους ως διχτυού ασφαλείας, το οποίο να ενισχύει όσους, για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή τους, δεν είναι εις θέσιν να εργασθούν ή να παραγάγουν πλούτο. Αλλά δεν μπορεί να λειτουργήσει μια κοινωνία, όταν κάποια μέλη της ζουν εις βάρος των άλλων, όταν εκμεταλλεύονται τις ψηφοθηρικές ευαισθησίες ενός κόμματος εξουσίας και επιτυγχάνουν να λαμβάνουν επιμίσθια της αδιαφορίας που έδειχναν στο παρελθόν. Πείτε σε έναν επαγγελματία, που δίνει 500 και πλέον ευρώ το δίμηνο στο ΤΕΒΕ (και που, αν έχει οικονομική στενότητα και δεν μπορεί να καλύψει τις εισφορές του, πάει και φυλακή), ότι θα παίρνει σύνταξη λίγο ανώτερη από κάποιον που δεν έδινε καμμία εισφορά ή που εργάσθηκε πολύ λιγότερα χρόνια από τον ίδιο. Υπάρχει κανείς που να θεωρεί ως έκφραση της κοινωνικής αλληλεγγύης μέτρα, τα οποία δρουν ως αντικίνητρο στην εργασία, την παραγωγικότητα, τη συμμετοχή στην οικονομική δραστηριότητα; Ακόμη και κάποιος που θεωρεί τον εαυτό του σοσιαλιστή μπορεί να αποδέχεται ότι το κοινό καλό εξυπηρετείται καλύτερα όταν συμπεριφέρονται το ίδιο σε κάποιον που εργάζεται και σε κάποιον που αδιαφορεί; Το κοινό καλό εμπεριέχει την εξασφάλιση και των αδιαφόρων; Ή η ανάγκη για κοινωνική συνοχή μεταφράζεται σε αναδιανομή των εισφορών αυτών που εργάζονται, μέσω των συντάξεων, και σ' αυτούς που δεν εργάσθηκαν το ίδιο;
Κι όμως, αυτό είναι το αίτημα που προβάλλεται από τις πρωινές εκπομπές. Αν κάποιος "δικαιούται" μια παροχή, κατά τις εκπομπές αυτές, δεν εξαρτάται από την προτέρα συμπεριφορά του και τη συνεισφορά του στην οργανωμένη κοινωνία, από την οποία προσδοκά τις παροχές αυτές, αλλά από το πόσο πειστικά μπορεί να παραστήσει τον αναξιοπαθούντα.
Το παρόν κείμενο ας θεωρηθεί κείμενο γκρίνιας (και μάλιστα "ατάκτως ερριμένης") κι ας με συγχωρούν οι αναγνώστες. Όσο προχωρούμε προς τις εκλογές, θα συζητούμε στην ιστοσελίδα αυτή θετικά τι μέτρα μπορεί να λάβει το κράτος, προς ποια κατεύθυνση πρέπει να είναι αυτά, πώς θα μπορεί να εξασφαλίζει κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό ότι οι παροχές του αξιοποιούνται από αυτούς, προς τους οποίους απευθύνονται, αλλά κυρίως για τους τομείς, από τους οποίους το κράτος πρέπει να απεμπλακεί - γιατί μόνον έτσι θα μπορέσει να απελευθερώσει υγιείς δημιουργικές δυνάμεις που υπάρχουν, και μάλιστα όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς: στην εκπαίδευση, στην τέχνη, την τεχνολογία κ.λπ.